De nieuwste obsessie van het internet – ‘hersenrot’ genoemd – gaat niet over verval; het gaat over gemeenschap. Van surrealistische, snelle bewerkingen tot inside jokes als ‘Mango Funk’: tieners gebruiken chaotische, vaak onzinnige memes om banden te smeden, met stress om te gaan en door een overweldigende digitale wereld te navigeren. Dit is geen willekeurige ruis; het is een nieuwe vorm van culturele geletterdheid.
De opkomst van absurditeit
De term ‘brain rot’ ontstond als een ironische manier voor tieners om hyperstimulerende, vaak opzettelijk schokkende inhoud te beschrijven die hun aandacht domineert. Video’s die aan elkaar zijn geplakt met snelle montages, bizarre geluidseffecten en onmogelijke bewerkingen zijn de norm. Maar het punt is niet de meme zelf. Het is de gedeelde ervaring van het herkennen van de chaos en de sociale munt die daarmee gepaard gaat.
Eén deelnemer aan de focusgroep legde uit: “Volwassenen zouden het absoluut niet begrijpen.” Deze exclusiviteit is een kernonderdeel van de aantrekkingskracht. Deze memes zijn niet bedoeld voor buitenstaanders; het zijn inside jokes die bedoeld zijn om tegelijkertijd uit te sluiten en in te sluiten.
Hoe tieners chaos gebruiken om verbinding te maken
De genealogie van deze memes is een verrassend serieuze zaak. Tieners kunnen de evolutie van een virale trend ontleden met de precisie van kunsthistorici die een meesterwerk traceren. Ze debatteren over de oorsprong, remixen variaties en volgen de verspreiding van deze absurditeiten zoals culturele antropologen een stamritueel bestuderen. Deze gedeelde kennis fungeert als afkorting: “We komen uit dezelfde hoek van het internet.”
Psycholoog Dr. Bob Hutchins legt uit dat dit niet alleen maar hersenloos entertainment is. Het is een ‘drukventiel’ in een wereld die ondraaglijk zwaar aanvoelt. Tieners leven onder constante input – nieuws, school, sociale media – en absurditeit biedt een tijdelijke ontsnapping.
De psychologie achter de onzin
De constante stroom van informatie en verwachtingen creëert een behoefte aan verlichting. Zoals Hutchins het stelt: “Humor biedt verlichting, maar het helpt hen ook de cultuur waarin ze geacht worden te passen, te remixen.” Hersenrot onderbreekt niet alleen opdringerige gedachten; het herformuleert stress als iets lachwekkends.
Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs in negatieve zin te gebeuren. Het is een omgeving waar weinig op het spel staat, waarin wordt geëxperimenteerd, met identiteit wordt gespeeld en ergens bij hoort. Als de humor echter uitsluitend somber of zelfspot wordt, kan dit onderliggende problemen maskeren die aandacht behoeven.
Digitale handdrukken en gedeelde kennis
De echte kracht van deze memes ligt in de manier waarop ze reizen. Tieners consumeren ze niet passief; ze vertellen, hervertellen, corrigeren en plagen elkaar ermee. Eén deelnemer beschreef het als het ‘verdienen’ van toegang tot de humor. Als u de referenties begrijpt, maakt u deel uit van de groep.
Dit is een digitale versie van de geheime handdruk: gedeelde onzin die functioneert als micro-belonging. Wanneer iemand in dezelfde absurde taal reageert, is dat een signaal van herkenning. ‘Ik zie je. We zijn op dezelfde plek.’
De afhaalmaaltijd
Hersenrot en Mango Funk zijn geen tekenen van intellectuele achteruitgang. Het zijn hulpmiddelen voor verbinding, stressverlichting en zelfontdekking. Tieners gebruiken absurditeit om door een chaotische wereld te navigeren, online privéruimtes te creëren en zich uit te drukken op manieren die volwassenen misschien niet begrijpen.
Zoals een tiener het uitdrukte: ‘Ik weet dat het nergens op slaat. Dat is precies het punt.’ De betekenis zit niet in de meme zelf, maar in de gedeelde ervaring van het herkennen van de chaos. Ze delen niet alleen grappen; ze delen zichzelf.
